Pedodonti-Çocuk Diş Hekimliği

Pedodonti, 0-16 yaş arasındaki çocukların ağız ve diş sağlığını kapsayan diş hekimliği dalıdır. Pedodontistler, bu yaş grubundaki çocukların ağız ve diş gelişimlerine uygun tedavi yöntemlerini uygulama ve davranışlarını yönlendirme konusunda eğitim almış diş hekimleridir. Davranış yönlendirme alanındaki eğitimleri sayesinde, hangi yaş grubuna nasıl yaklaşacaklarını bilirler. Örneğin, anlat-göster-uygula yöntemi ile tedaviyi çocukların yaşına uygun şekilde anlatır, aletleri daha sevimli isimlerle tanıtır ve uygularlar. Bu yaklaşım, diş hekimi korkusunun (dentofobi) önüne geçilmesine yardımcı olur, çünkü çoğu çocuk diş hekimi korkusunu küçükken yaşadığı olumsuz deneyimlerden kaynaklanır.

Süt Dişlerinin Önemi

"Süt dişi, nasılsa yenisi gelir" düşüncesi artık değişiyor ve aileler süt dişlerinin önemini daha iyi anlıyor. Süt dişleri, çiğneme fonksiyonu açısından kritik bir rol oynar. Diş çürükleri ve ağrılar yüzünden yemek yemekte zorluk çeken çocuklar, yeterli beslenemez ve büyüme gelişimleri olumsuz etkilenebilir. Ayrıca, erken yaşta süt dişlerinin kaybedilmesi, dilin yanlış konumlanmasına, konuşma bozukluklarına ve yanlış yutkunma alışkanlıklarına yol açabilir.

Süt dişleri, daimi dişler sürene kadar ağızda yerlerini korur. Bu, dişlerin çene içinde oluşumlarını sürdürebilmesi için gereklidir. Erken kaybedilen süt dişleri, yer kaybına ve ortodontik problemlerine neden olabilir. Ayrıca, süt dişlerinin kötü görünümü çocukların psikolojik durumunu etkileyebilir; bazı çocuklar bu nedenle okula gitmek istemeyebilir.

Süt Dişleri Ne Zaman Sürer ve Ne Zaman Düşer?

Süt dişlerinin çıkış ve düşüş zamanları çocuktan çocuğa değişebilir. Genel olarak, süt dişleri 6-12 aylıkken çıkmaya başlar ve 6-12 yaş aralığında düşer. Ancak, her çocuğun gelişim süreci farklı olabilir.

Yer Tutucu Nedir?

Süt dişleri, daimi dişler gelene kadar çene üzerindeki yerlerini korumakla görevlidir. Ancak, travma veya çürük gibi nedenlerle erken kaybedilen süt dişleri durumunda, arkadaki dişlerin yer kaybını önlemek için yer tutucu olarak bilinen apareyler kullanılabilir. Yer tutucular, kaybedilen diş sayısına ve konumuna bağlı olarak sabit veya hareketli olabilir ve çocuklar tarafından rahatlıkla kullanılabilir.

Çocuklara Uygulanan Diğer Diş Tedavileri

0-16 yaş arası çocuklar için gerekli klinik ve radyografik değerlendirmeler yapıldıktan sonra, ihtiyaç duyulması durumunda diş çekimi, florür uygulamaları, dolgu, fissür sealant (fissür örtücü), kanal tedavisi ve küçük kanal tedavisi (amputasyon) gibi tedaviler uygulanabilir. Ayrıca, başlangıç aşamasındaki ortodontik problemlerin ilerlemesini önlemek için hareketli apareyler yapılabilir.

Çocukların Dişini İlk Ne Zaman Fırçalamalıyız?

Dişlerin ağızda görünmeye başlamasıyla (yaklaşık 6. ay) anne-babalar, temiz bir gazlı bez veya parmak fırçası ile dişleri fırçalamalıdır. Diş fırçalama işlemi, çocukların yaşlarına uygun fırçalarla sabah ve akşam yapılmalıdır. Çocukların motor fonksiyonları 9 yaşına kadar tam gelişmediğinden, diş fırçalama işlemi anne babanın yardımıyla yapılmalıdır.

Tedavi Yaptırmayan Çocuk Hastalara Ne Yapılabilir?

Tedavi yapılamayan çocuklar ve yetişkinler için çeşitli sebepler olabilir. Korkulu veya endişeli hastalarda, zihinsel engelli çocuk ve yetişkinlerde diş tedavileri sedasyon veya genel anestezi altında yapılabilir. Çok sayıda çürüğü olan çocuklarda uzun süren işlemler bıkkınlık yaratabilir, bu nedenle sedasyonla tedavi tercih edilebilir.

Süt Dişleri Üzerindeki Siyah Lekeler Neden Oluşur?

Siyah lekeler, bebeklik ve çocukluk döneminde demir içeren şuruplardan kaynaklanabileceği gibi, başlangıç çürüğü de olabilir. Bu lekeler, estetik nedenlerle temizlenmelidir. Başlangıç aşamasındaki çürüklerin tedavi edilmesi gereklidir.

Biberon Çürüğü Nedir?

Biberon ile uyuma, özellikle biberon ve emziklerin tatlandırıcılarla (bal, pekmez gibi) kullanılması çürük oluşumunu hızlandırır. Emzik kullanımının uzun süre devam etmesi, "biberon çürüğü" olarak bilinen, genellikle ön dişlerde oluşan hızlı ilerleyen çürüklerle sonuçlanabilir.

Çocuklarda Florür Neden Kullanılır? Zararlı Mıdır?

Florür, diş minesini güçlendirerek çürümeye karşı koruyan önemli bir mineraldir ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve diğer sağlık kuruluşları tarafından önerilmektedir. Ancak, florürün yeterli miktarda alınması gerektiği, aşırı kullanımının ise florozis gibi sağlık sorunlarına yol açabileceği belirtilmektedir. Diş hekimleri tarafından belirli aralıklarla yapılan florür uygulamaları genellikle güvenlidir.